شهرستان مهديشهر |
معرفي شهرستان مهديشهر: ويژگي هاي جغرافيايي: اين شهرستان از سمت جنوب به شهرستان سمنان، از سمت شمال به شهرستان ساري (مازندران)، از سمت مغرب به شهرستان فيروزكوه (تهران ) و از سمت مشرق به شهرستان دامغان محدود گشته است . ناحيه سنگسر تا قبل از شهريور 1320 داراي فرمانداري نظامي بود كه دودانگه و چهاردانگه و نقاط ديگري از شهرستان ساري جزء آن بوده است . يادآوري مي شود كه در فرهنگ جغرافيايي ايران كه درسال 1329 چاپ شده است اين ناحيه با حدود و مشخصات فعلي به عنوان بخش سنگسر آمده است . اين ناحيه در مرداد 1386 به شهرستان ارتقاء يافت. جمعيت شهرستان مهدي شهر طبق سرشماري عمومي نفوس و مسكن در سال 1385 برابر با 36875 نفر بوده است . مساحت شهرستان مهديشهر سنگسر در حدود 1100 كيلومتر مربع مي باشد. محيط شهر 139 كيلومتر است. مهديشهر در 16 كيلومتري شمال سمنان قرار دارد. شهر زيبا و خنك شهميرزاد كه از جمله شهرهاي شهرستان مهديشهر است كه در تابستان هر سال هزاران گردشگر رو به ديدن مناظر زيبا و درختان سر به فلك كشيده اين شهر مي كشاند. در اين منطقه معادن متعددي وجود دارد كه از جمله معادن سنگ ساختماني ، لاشه ،خاك نسوز ، كواتزيت ، دولوميت ، آهن ، سرب ، گچ آهك سفيد ، سنگ شيشه ، معدن سيليس و ... را مي توان نام برد. اين شهرستان را بايد منطقه اي كاملا كوهستاني بحساب آورد كه در جنوب رشته كوه البرز واقع گرديده و كوهاي آن عبارت است از در سمت غرب كوههاي : اسپي لت (سفيد لت) گل رودبار و آسب نو(آسمان لو ) كه با ارتفاع 3308 متر مهم ترين آنهاست و در 11 كيلومري سنگسر قرار دارد در سمت جنوب غربي كوههاي : مهراب ،سفيد آب ،كلياب ، كچ و بستانه (2160متر) در شمال غربي كوههاي : دربند ، نهرد، مرغك ، سياه دره ، شيرقلعه ، بشم و نيز گردنه بشم در 15 كيلومتري و گردنه چاشم در 14 كيلومتري در شمال كوههاي شيخ رضا ، سياه كوه و همچنين بلندترين قله ي اين شهرستان ، نيزواي چاشم است كه با ارتفاع 3810 متر در شمال شهرستان مهدي شهر خودنمايي مي كند. از نظر توپوگرافي اين منطقه كاملا كوهستاني است و داراي پوشش گياهي از جمله : گز، تاغ ، كنار، كور، سمر ، كرت ، كوهنك و بنه ، خارشتر ،اسپند، سريش ، ارس ، كاروانكش شور و چرخك است . از شهر شهميرزاد به طرف حاشيه شمالي ، پوشش به صورت درختان سوزني برگ ، به ويژه ارس ، سرو درختچه زرشك نمايان مي شود. در منطقه شهميرزاد گياهان خودرو شامل گون ، درمنه ، گياهان تيره گندميان ، نعناييان و تيغ هاي كنگر مانند اسپند ، گل قاصدك ، بومادران ، كاسني ، گزنه و گل سرخ وحشي (نسترن ) به وفور ديده ميشود.مهم ترين محصولات اين شهرستان عبارتند از : غلات (گندم و جو ) علوفه (يونجه و اسپرس) گردو و آلو در شهميرزاد و انار ، انگور و زرد آلو در درجزين ، جانوران و پرندگان اين شهرستان عبارت اند از : بزكوهي ، آهو، قوچ ، ميش ، پلنگ ، يوزپلنگ ، روباه ، خرس ، گراز ، كفتار ، گربه وحشي ،گرگ ، شغال ، خرگوش ،كبك ، عقاب ، شاهين ، بادخور ، قمري ، تيهو ، فاخته ، بلبل ، قرقاول ...
اماكن تاريخي و جاذبه هاي ديدني: درجزين درجزين يا درگزين يكي از شهرهاي شهرستان مهديشهر است.اين شهر بخاطر عبور آب چشمه گل رودبار و داشتن چند قنات از آباداني خوبي برخوردار است و زمينههاي توسعه كمي و كيفي را دارا است. برخي از ميوهجات آن مانند زردآلو و انار مشهور است. درجزين در استان به انارستان هاي پربار و سرسبز معروف و به شهر ياقوت سرخ كوير شهرت دارد..بيشتر اهالي داراي مذهب شيعه دوازدهامامي هستند. شهميرزاد شهميرزاد از شهرهاي زيبا و خنك شهرستان مهديشهر است كه سالانه هزاران گردشگر را براي بازديد از مناظر زيبا و درختان سر به فلك كشيده به اين شهر مي كشاند. اين شهر داراي جاذبه هاي طبيعي بسيار زيبا و محصولات متنوع كشاورزي و ... است كه برخي از اين محصولات مانند گردو و آلو داراي اهميت صاداراتي و شهرت بين المللي هستند. بزرگ ترين باغ گردوي جهان با وسعت 700 هكتار نيز در اين شهر واقع شده است.بناهاي تاريخي مانند "شيرقلعه"،"قلعه شيخي" و "دژوهل"(يكي از كانونهاي مهم اسماعيليان)بر جذابيت اين منطقه افزوده است.شهميرزاد در 6 كيلومتري شمال مهديشهر واقع شده است.در سفر سال 1386 هيات دولت به استان ، شهميرزاد به عنوان شهر نمونه گردشگري بين المللي معرفي و تصويب شد. ملاده روستاي ملاده از توابع شهرستان مهديشهر در 55 كيلومتري شمال شهميرزاد واقع شده است. آبوهواي آن در بهار و تابستان معتدل و در زمستان سرد و پربرف است.از جاذبه هاي تاريخي آن مي توان به خانه ابراهيم خان در روستا اشاره كرد.اين مجموعه شامل دو عمارت بوده كه در يك باغ مصفا ساخته شده شامل خانه ابراهيم خان در قسمت غربي و ديگري قراولخانه يا عمارت كلاه فرنگي در قسمت شمال شرق مي باشد. پرور منطقه نمونه گردشگري "پرور"در 46 كيلومتري شمال مهديشهر و 65 كيلومتري شمال شرقي سمنان واقع شده كه به عنوان منطقه حفاظت شده "پرور" شناخته شده است.اين منطقه در روستاي پرور و در كوهپايه هاي البرز شرقي جاي گرفته است. جنگلهاي زيباي اورَس (سرو كوهي)، مراتع سر سبز و جنگلهاي درختان پهن برگ به همراه تنوع بي نظير حيات وحش، سيماي جذاب و بي نظيري به اين منطقه بخشيده است. امامزاده سيد تاج الدين،حمام وگورستان پرور از مهمترين آثار تاريخي اين روستا بوده و از ديگر جاذبه هاي اين منطقه مي توان به عشايرو ييلاقات آن اشاره نمود. رودبارك منطقه رودبارك در شمال شهرستان مهديشهر واقع شده و داراي پوشش گياهي و جنگل مشجر به مساحت 8060 كيلومتر مي باشد. جنگل رودبارك در مسير راه شهميرزاد به فولادمحله و در84 كيلومتري شمال شرقي سمنان قرار دارد.واقع شدن اين جنگل در ارتفاع باعث شده كه از چشم انداز زيبايي برخوردار شود. اين جنگل داراي تابستانهاي خنك و دلچسب در سايه درختان سر به فلك كشيده بلوط و راش و همچنين زمستانهاي برفگير و سفيدپوش مي باشد. اين منطقه به دليل وجود گونه هاي گياهي متعدد و همجواري با منطقه حفاظت شده پرور داراي گونه هاي متفاوت و پراهميت جانوري از جمله كل ،خرس قهوه اي، بز و... و پرندگاني نظير كبك،قرقي و عقاب و كركس است.اين جنگل از مناطق نمونه گردشگري محسوب شده كه خستگي راه را براي مسافران و گردشگران از بين برده و خاطري خوش را براي آنان به همراه دارد. دربند «دربند» منطقه سرسبز كوچكي است كه در حدفاصل مسير مهديشهر به شهميرزاد واقع شده و مهمترين قابليت گردشگري آن، آب و هواي مطبوع، طبيعت بكر و غار دربند است. موقعيت دربند و نزديكي آن به شهر مهديشهر، موجب شده تا اين منطقه جهت توسعه شهري مورد توجه قرار گيرد.از اين رو مراكزي چون: دانشكده روانشناسي مهديشهر،بيمارستان 64 تختخوابي مهديشهر،تالار بين المللي و هتل دربند، مجتمع تفريحي_اقامتي كارگران كشور و.... در منطقه احداث شده اند. اين منطقه داراي جاذبههاي گردشگري ميباشد كه غاردربند، ديوار صخره نوردي سنگسرسل، مناظر سرسبز و زيبا و چشمه سارهاي روان نمونهاي از آن است. دربند علاوه بر گردشگري، از اهميت كشاورزي نيز برخوردار است. گردو، آلو، سيب و صيفي جات گلخانه اي، از مهمترين محصولات منطقه دربند است. غاردربند غار دربند مهديشهر با 140 ميليون سال عمر دومين غار آهكي بزرگ در ايران اس . غار دربند در ارتفاعات شمالي شهرستان و غرب جاده در بدنه كوه كمرد مقابل آبادي دربند واقع شده است. دهانه غار در كمركش كوه سنگي و زيبايي به نام لهرد رو به مشرق قرار داد و دره وسيع و سرسبز دربند زيرآن گسترده شده است . مدخل ورودي به عرض 75/2 و ارتفاع آن 30/1 متر است پس از عبور از دهانه و مدخل غار، وارد دالاني به طول 24 متر و عرض متوسط سه متر مي شويم و اين دالان به تدريج كوتاه مي شود تا كه به دهانه اي به ارتفاع 80 سانتيمتر ميرسد. پس از عبور از دهانه مذكور وارد غارميشويم . وضع داخلي غار نسبتا ساده و بدون پيچ و خم است . فضاي غار به صورت تالاري بيضي شكل است به طول91 متر كه عريض ترين قسمت آن 36 متر و بلندترين نقطه سقف آن 20 متر است. منطقه چاشم روستاي چاشم در پاي قله كوه "نيزوا" قرار دارد،"چاشم" روستايي پايكوهي است و آب آن از چشمه و قنات تامين مي شود. مهم ترين جاذبه گردشگري اين منطقه، ارتفاعات زيبا و چشم نواز نيزوا، وجود امكان تفريح زمستاني در منطقه، چشمه روزيه، وجود تپه هاي باستاني، امامزاده ها و ... است.
موزه عشاير ايل سنگسر در اين موزه ابزار و وسايل زندگي و صنايع دستي ايل سنگسري، وسايل كار و زيور آلات زنان سنگسري به نمايش درآمده است. محوطه باستاني خرند اين محوطه باستاني به دليل نزديكي به روستاي "خَرَند" به اين نام معروف شده است.اين محوطه در اواخر هزاره دوم و اوايل هزاره اول قبل از ميلاد محل استقرار اقوام مختلف بوده است.
امامزاده قاسم زيارت اين بنا در شمال مهديشهر در منطقه زيارت مهديشهر واقع است و ظاهرا متعلق به فرزند امام هفتم (ع) مي باشد. بناي بقعه شامل چند اتاق و دالان تو در تو و گنبد و ايوان و صحن است . راهروي ورودي به حرم داراي شش چشمه بزرگ و دو سكوي طويل در طرفين است كه قبور بزرگان محل در آنها واقع است . در نماي داخلي اتاق جلويي حرم در وسط اضلاع شمالي و جنوبي آن دو طاقنماي بزرگ با گچبري هاي جالب و رنگين ديده مي شود. برنماي داخل گنبد و اطراف آن گچبري و نقاشي هاي ارزنده اي جلب توجه مي كند. اين اتاق بوسيله يك در چوبين كنده كاري شده بسيار زيبا به حرم يا به قسمت اصلي بقعه راه مي يابد. در حد فاصل كاسه گنبد و ساقه دو رديف قطاربندي آجري نامنظم به زيبايي در كنار هم قرار گرفته اند. ايوان امامزاده رو به مغرب و مشرف به صحن وسيعي است كه 5 متر بلندي دارد و گنبد اصلي بقعه داراي ساقهاي ده ضلعي به ارتفاع 40/2 متر از آجر است. حسينيه المهدي مهديشهر ساخت بناي حسينيه المهدي به پيش از انقلاب باز ميگردد. ساختمان حسينيه طوري طراحي شده كه تقريبا از تمامي نقاط شهر قابل تماشا است و در هنگام شب منظره اي رويايي به خود مي گيرد. قرارگيري آن بر تپه اي مرتفع و اشراف كامل آن به شهر و شهركهاي اطراف باعث شده مراسم مهمي همچون نماز جمعه در اين مكان برگزار گردد. همچنين در طرح آينده اين مكان پيش بيني شده است محوطه اين بنا مسقف و به عنوان مصلي مورد استفاده قرار مي گيرد. اين بنا داراي گنبدي عظيم به رنگ آبي و دومناره ميباشد. هتل سنگسر هتل سنگسر از بناهاي با معماري مدرن شهرستان مهديشهر مي باشد. اين ساختمان مجلل بر روي تپه هاي منتهي بر كوه هاي شمال غربي مهديشهر بنا شده و نماي بسيار مناسبي به اين شهر داده است . پايه گذاري اين ساختمان در سال 1352 خورشيدي به وسيله يكي از سرمايه داران معروف سنگسري به عنوان منزل مسكوني و محل پذيرائي مهمانان وي انجام گرفت و درسال 1357 خوشيدي به پايان رسيد و هم اكنون به عنوان هتل از آن بهربرداري ميگردد. شيرقلعه شهميرزاد: آثار اين قلعه تاريخي در سه كيلومتري شمال غرب شهميرزاد و در دره شيخ چشمه سر بر فراز كوهي بلند و مرتفع قرار دارد كه به نام قلعه شيخ چشمه سر معروف است . تاريخ بناي قلعه به پيش از تاريخ ميرسد. هرچند مانند بيشتر قلعه هاي ايران مدتي پناهگاه اسماعيليان در قرن 6و7 هجري بوده است. اين قلعه داراي طرحي منظم نيست و بالطبع در پستي و بلندي هاي كوه ساخته شده است. در چهار گوشه قلعه چهاربرج مدور ديده مي شود. درساخت دژ از سنگهاي صخره اي همان كوه استفاده شده . در ورودي قلعه از سمت جنوب بوده كه امروزه بصورت مدخل بسياركوتاهي از قلعه سنگهاي صاف و كوچك ديده ميشود. كافرقلعه در جنوب شهر تاريخي مهديشهر برروي قله كوه آثار قلعه اي بسيار كهن كه از سنگ ، گچ و ساروج ديده ميشود. اين قلعه كه مربوط به ايرانيان قبل از اسلام بوده كافر يا قلعه گبرها نام دارد. اين قلعه تاريخي مانند قلعه هاي ديگر كومش در سير ادوار تاريخ مورد استفاده اقوام و طوايف مختلف قرار گرفته است . فرقه باطنيان (اسماعليان ايران ) از اين قلعه به عنوان يك پناهگاه مهم استفاده نموده اند.
|
1394/11/29 |